 |
| Αίσωπος: Έργο του Diego Velasquez |
Ο Αίσωπος ήταν αρχαίος Έλληνας μυθοποιός. Θεωρείται ιδρυτής του λογοτεχνικού είδους που σήμερα ονομάζεται παραβολή ή αλληγορία. Για τη ζωή του δεν υπάρχουν ακριβείς και συγκεκριμένες πληροφορίες, από πολλούς μάλιστα αμφισβητείται ακόμη και η ύπαρξή του.
Είναι ο διασημότερος από τους αρχαίους μυθοποιούς, αναμφισβήτητος πατέρας του αρχαίου μύθου. Θεωρείται επίσης ο κορυφαίος της λεγόμενης διδακτικής μυθολογίας. Αξίζει επίσης να σημειωθεί, ότι δεν έγραψε μήτε μια λέξη, αλλά όλους τους μύθους τους διηγιόταν προφορικά.
Η Ευρωπαϊκή μυθική παράδοση αναγνωρίζει ως γενάρχη της τον Αίσωπο. Ο μεγάλος συνεχιστής του «αισώπειου ύφους», είναι ο Ντε Λαφονταίν που το καθιέρωσε και ως λογοτεχνικό είδος, δημοσιεύοντας τους «Μύθους» του. Ο Αισώπειος μύθος αποτέλεσε τη βάση για την «Παιδική» λογοτεχνία, που ανέδειξε σπουδαίους λογοτέχνες και παιδαγωγούς: Κάρρολ, Κίπλιγκ, Μπελλόκ, Άντερσεν, Ντε Σαιντ Εξυπερύ.
O Αίσωπος ήταν ταπεινής καταγωγής και πραγματικό τέρας ασχήμιας: μαυριδερός, καμπούρης, τραυλός, κοντόλαιμος, στραβοπόδης με μύτη πλακουτσωτή και κεφάλι τριγωνικό, αλλά παράλληλα ήταν ευφυέστατος. Παρ' ότι όσο ζούσε ήταν δούλος, οι Αθηναίοι του στήσανε αργότερα ανδριάντα, για να δείξουν έτσι ότι κάθε άνθρωπος αξίας, πρέπει, ανεξάρτητα από τη καταγωγή του να τιμάται.
Πρωταγωνιστές στους μύθους του Αισώπου είναι, κατά το πλείστον, ορισμένα ζώα, όπως η αλεπού, ο λύκος, το λιοντάρι, το ελάφι κ.ά. Οι μύθοι του είναι διάλογοι μεταξύ ζώων που μιλούν κι ενεργούν σαν άνθρωποι, ενώ υπάρχουν και μερικοί με ανθρώπους ή θεούς. Πρόκειται για μικρά οικιακά αφηγήματα, διατυπωμένα με μεγάλη συντομία. Ο χαρακτήρας τους είναι ηθικοδιδακτικός, συμβολικός κι αλληγορικός. Η σύντομη και κατανοητή απ΄ όλους, διατύπωση των μύθων, παρακινεί μικρούς και μεγάλους να αναζητήσουν νοήματα και ηθικά διδάγματα.Οι Μύθοι του Αισώπου έχουν ιδιαίτερη χάρη, θαυμαστή απλότητα κι άφταστη διδακτικότητα. Είναι παρμένοι από τη καθημερινή ζωή και τη φύση. Είχε τη μοναδική ικανότητα να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες, ψυχή και λαλιά, σε τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα αυτά που διηγείται έχουν συμβεί.
Οι Αισώπειοι Μύθοι γράφτηκαν σε πεζό λόγο. Ιδεολογία τους είναι η αποδοκιμασία του κακού στις πιο αντιπροσωπευτικές μορφές του: της βίας, της απάτης, της αυθαιρεσίας, της προδοσίας, της ματαιοδοξίας, της αλαζονείας, της ψευδολογίας, της πλεονεξίας, της πονηριάς. Η αποδοκιμασία επιχειρείται άλλοτε με αναφορά στη Θεία δίκη, άλλοτε με πειστικές υποδείξεις, πιο συχνά όμως με τη διαπίστωση του παραλογισμού του κακού, με τη γελοιοποίηση του καθώς και με τη φιλοσοφική ενατένιση της ζωής. Μέσα τους διακρίνεται το ευρύ, παρατηρητικό του πνεύμα κι η ικανότητά του να διδάσκει με μικρές, απλές ιστορίες, που πάντα έχουν στο τέλος κάποιο ηθικό δίδαγμα. Συνήθιζε με την παρατηρητικότητα και τη βαθιά σοφία του να πλάθει τέτοιες ιστορίες και να τις λέει γύρω του.
Με τον καιρό απέκτησε μεγάλη φήμη κι όλοι έτρεχαν κοντά του για να ακούσουν κάποιο μύθο του σχετικά με κάποιο πρόβλημα τους. Σιγά σιγά οι μύθοι του άρχισαν να μεταδίδονται από στόμα σε στόμα μεταξύ των ανθρώπων, μέχρι την ελληνιστική εποχή οπότε συγκεντρώθηκαν για πρώτη φορά.
Πρώτη φορά εκτυπώθηκαν στο Μιλάνο το 1479 μ.Χ., ενώ η πιο πρόσφατη έκδοση τους έγινε από τον βρετανικό εκδοτικό οίκο Penguin (1997) σε 50.000 αντίτυπα.
Οι παραλλαγές των Αισωπείων μύθων που διασώζονται σήμερα, αγγίζουν τις τετρακόσιες.
Τα κείμενα αυτά είναι συνήθως μικρές διηγήσεις, που περιέχουν λόγο ή διάλογο, στις οποίες κυρίως δρουν ζώα και λιγότερο θεοί, άνθρωποι ή φυτά. Τη σύντομη διήγηση ακολουθεί ένα «επιμύθιο», το οποίο συμπυκνώνει το αλληγορικό νόημα του μύθου, με διδακτικό στόχο, ώστε να γίνεται εύληπτο
από τα παιδιά και το λαό.
Πηγές:
wikipedia.org
evprattein.gr
ellinonanavasis.wordpress.com
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου